Publikacje o Słudze Bożym

 

„Świadectwo, którego wymowa

nie budzi żadnych wątpliwości”

Odpowiadając na nadsyłane pytania i prośby, zamieszczamy informacje o publikacjach dotyczących Sługi Bożego bp. Piotra Gołębiowskiego. W późniejszym czasie zamieścimy również jego bibliografię podmiotową i przedmiotową, o co prosiły osoby przygotowujące prace naukowe dotyczące Sługi Bożego.

Książka ks. prof. dr. hab. Bogdana Stanaszka „«Wrogo ustosunkowany do naszego państwa». Biskup Piotr Gołębiowski w dokumentach komunistycznej bezpieki i władz wyznaniowych” ukazała się w 2006 r., nakładem Wydawnictwa Diecezjalnego i Drukarni w Sandomierzu. Publikacja liczy 130 stron, jest opatrzona bogatym aparatem naukowym, zawiera również 30 fotografii i 2 tabele (charakterystyka bp. Piotra Gołębiowskiego według kwestionariusza Służby Bezpieczeństwa i jego aktywność kaznodziejska w latach 1964-1967 w ocenie Służby Bezpieczeństwa).

Autor – ks. prof. dr hab. Bogdan Stanaszek jest kierownikiem Katedry Historii XX wieku w Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II i wykładowcą w Wyższym Seminarium Duchownym w Sandomierzu. Jest historykiem, wybitnym specjalistą zajmującym się dziejami diecezji sandomierskiej w XX w., jak też historią Kościoła w Polsce w tym samym wieku, a zwłaszcza w okresie komunizmu. Jest autorem wielu cennych publikacji dotyczących tych zagadnień.

Odwołując się do charakterystyk bp. Piotra Gołębiowskiego, sporządzonych przez pracowników komunistycznego aparatu reżimu, ks. prof. Bogdan Stanaszek kończy zakończenie omawianej pracy słowami: „Ciekawe, czy autorzy omawianych charakterystyk, mieli świadomość, że budują pomnik dla swego wroga? Niezależnie bowiem od karykaturalnych zamierzeń, stworzyli świadectwo, którego wymowa nie budzi żadnych wątpliwości”.

Spis treści:

Wykaz skrótów

Wstęp

Rozdział I

Kandydat na rządcę diecezji

Rozdział II

Biskup pomocniczy

1. Nominacja i pierwsze oceny

2. Konflikt w Wierzbicy i jego następstwa

3. Aktywność duszpasterska

Rozdział III

Następca bpa Lorka

Zakończenie

Podstawowe pozycje bibliograficzne

Spis tabel i fotografii

Riassunto

Summary

Fragment recenzji książki:

„Praca ks. Stanaszka wskazuje na coraz baczniejsze przyglądanie się władz Polski Ludowej sandomierskiemu księdzu Piotrowi Gołębiowskiemu przed jego nominacją biskupią. Zaufanie, jakim obdarzał go biskup sandomierski Jan Lorek było niepokojącym sygnałem dla władz, a jednocześnie przyczyną gromadzenia dokładniejszych informacji na jego temat. Ks. Stanaszek przywołuje pierwszą charakterystykę ks. Gołębiowskiego sporządzoną przez władze w 1949 r. Pisano w niej, że nie głosił on „wrogich” kazań, ale był wrogo ustosunkowany do „obecnej rzeczywistości”. Władze tworzyły takie charakterystyki na podstawie własnego wywiadu, jak też dzięki rozmaitym informatorom i agentom. Przekazywali oni wiele informacji – często jednak także bardzo subiektywnych czy wprost natury plotkarskiej. O stopniu inwigilacji świadczy chociażby umieszczona w pracy tabela sporządzona na podstawie akt bezpieki ukazująca działalność duszpasterską bp. Gołębiowskiego: ilość kazań, wizytacji i listów pasterskich.

W czasie biskupiej posługi ks. Gołębiowskiego rozegrał się jeden z trudniejszych dramatów w dziejach dawnej diecezji sandomierskiej – wydarzenia określane mianem „konfliktu wierzbickiego”. Bp Gołębiowski, co jest zrozumiałe, był zaangażowany bezpośrednio w jego rozwiązywanie. Miał świadomość, że walka toczyła się o niezależność i wolność Kościoła. Ze strony rządzących biskup był jednak przeszkodą w osiągnięciu celu, jakim była dla nich dezintegracja Kościoła. Ks. Stanaszek ukazuje zabiegi władz państwowych i niezłomną postawę bp. Gołębiowskiego. Taka postawa sandomierskiego hierarchy była przyczyną fanatycznej wprost nienawiści władz do jego osoby. Konflikt wierzbicki miał swoje następstwa w represjach wobec biskupa – dla przykładu: nie pozwolono mu wyjechać na Sobór Watykański II, czy nie zgadzano się na jego nominację na biskupa diecezjalnego.

Praca ks. Stanaszka przywołuje wiele opinii i charakterystyk biskupa sporządzanych przez władze państwowe. Wiele z nich do niedawna nosiło klauzulę „ściśle tajne”, czy „tajne specjalnego znaczenia”. Dzięki nim widać rozmiar inwigilacji, jakiej poddawano duchowieństwo. Widać to dokładnie w pracy na przykładzie „Kwestionariusza personalnego” bp. Gołębiowskiego sporządzonego przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa. Taką „kartotekę” zakładano każdemu duchownemu… Poza danymi personalnymi umieszczano w kwestionariuszu cechy charakteru duchownego, stan jego zdrowia, stan majątkowy, wyjazdy za granicę, odwiedziny osób z zagranicy, godności, funkcje i miejsca pracy, publikacje, stosunek do przełożonych, dokładne dane o rodzeństwie, współpracownikach, jak też o przyjaciołach. W tym ostatnim przypadku zaznaczano, jakiego rodzaju kontakty utrzymywał z nimi dany duchowny: korespondencja, telefon czy odwiedziny. W kwestionariuszu charakteryzowano też postawę społeczno-polityczną duchownego, jak i wyliczano rozmowy z nim przedstawicieli władz państwowych. Ciekawe i symptomatyczne jest, że w cytowanym w pracy kwestionariuszu bp. Gołębiowskiego pisano – zgodnie z prawdą, że posiada doktoraty z teologii i filozofii, jednak „wykształcenie świeckie” określono tylko jako średnie… Omawianej pracy dodają wartości umieszczone w niej fotografie i tabele.

Ks. Bogdan Stanaszek wydobywa z charakterystyk sporządzanych przez pracowników bezpieki obraz postaci bp. Gołębiowskiego. Jawi się w nich „człowiek skromny, pobożny («typ ascety»), pozbawiony nałogów, prowadzący nienaganne życie osobiste”, jak też człowiek wyrozumiały wobec podwładnych i kochający bezkompromisowo Kościół. Jednocześnie określano go mianem „wroga państwa”. Ilość przytoczonych negatywnych charakterystyk biskupa świadczy o wściekłości i bezsilności władz, jak też o bezkompromisowości i pięknie życia bp. Gołębiowskiego.

Dzięki prezentowanej książce na nowo ukazana została wielkość postaci bp. Gołębiowskiego, Człowieka, którego opluwano, inwigilowano, starano się złamać, któremu dokuczano w przeróżny sposób, a który pozostał Człowiekiem kochającym Kościół i Ojczyznę. Za ukazanie tego Człowieka autorowi pracy należą się słowa wdzięczności.”

(„Oto Człowiek… Na marginesie książki o bp. Piotrze Gołębiowskim”, Ave. Pismo Diecezji Radomskiej, (2006) nr 12, s. 14-15. [w tekście dokonano niezbędnych poprawek])

B. Stanaszek, „Wrogo ustosunkowany do naszego państwa”. Biskup Piotr Gołębiowski w dokumentach komunistycznej bezpieki i władz wyznaniowych”, Sandomierz 2006, ss. 130.

Zobacz poprzednio omawianą publikację: „Osobę bpa Piotra zobaczyłem w niezwykłym blasku”.

Bądź na bieżąco! Polub – prosimy – stronę

Sługi Bożego bp. Piotra Gołębiowskiego na Facebooku:

www.facebook.com/pg/bppiotrgolebiowski

Powrót do strony głównej - KLIKNIJ

Zapraszamy, zobacz też ostatnie posty:

1) Wspólne drogi: Kard. S. Wyszyński i Bp P. Gołębiowski. Kard. Stefan Wyszyński: „Sprawa ważna” (WEJDŹ).

2) Odczytując Ewangelię ze Sługą Bożym: Każde nawrócenie – to dzieło łaski, którą Pan Bóg daje (WEJDŹ).

3) Sobotni promień słońca – nasza modlitwa do Matki Bożej w czasie epidemii koronawirusa (WEJDŹ).

4) Księga wdzięcznością pisana: Boże, spraw rychłą beatyfikację bp. Piotra Gołębiowskiego… (WEJDŹ).

5) Piękno życia w obrazach: To jest bardzo ważny wizerunek! (WEJDŹ).

6) Odczytując Ewangelię ze Sługą Bożym: Syn Boży z Maryi chce wziąć ciało i krew (WEJDŹ).